Schenkbelasting is de belasting die je betaalt als je een schenking ontvangt tijdens leven. Dit kan geld zijn, maar ook een huis, aandelen in een B.V. of andere waardevolle bezittingen. De belasting die je moet betalen, hangt af van de waarde van de schenking en je relatie tot de schenker. Hoe dichter je bij de schenker staat, hoe lager de belasting.
Erfbelasting, ook wel successierechten genoemd, is de belasting die je betaalt over een erfenis. Net als bij schenkbelasting, hangt het bedrag dat je moet betalen af van de waarde van de erfenis en je relatie tot de overledene. Er zijn vrijstellingen en tarieven die variëren, afhankelijk van hoe je verwant bent aan de persoon die is overleden.
Voor met name de erfbelasting kan het daarom van groot belang zijn, zeker voor directeur-grootaandeelhouder (hierna: DGA) of andere ondernemers, om van te voren mogelijke potentiële risico’s zoveel als mogelijk te beperken. De meeste risico’s kunnen al worden ingedekt door over bepaalde zaken tijdens leven al bij stil te staan.
Maar wat zijn nou zaken om eens bij stil te staan tijdens leven:
- Denk bijvoorbeeld tijdig na over bedrijfsopvolging. Wil je je onderneming overdragen binnen het gezin of liever verkopen aan de hoogste bieder? En maak dit ook bespreekbaar binnen de familie.
- Iedere DGA/ondernemer doet er goed aan om stil te staan bij een belet- en ontstentenisbepaling. Zo'n bepaling regelt wat er gebeurt met de zeggenschap in een BV als een DGA tijdelijk of permanent niet in staat is zijn of haar functie uit te oefenen. Een belet- en ontstentenisbepaling is vooral cruciaal voor de continuïteit van een BV, vooral als de DGA de enige bestuurder is. Denk in zo’n geval ook om bijvoorbeeld een gevolmachtigde in te laten schrijven bij de Kamer van Koophandel.
- Laat een levenstestament opstellen. Hierin leg je vast wat er moet gebeuren als je tijdens je leven (tijdelijk of blijvend) niet meer in staat bent om zelf beslissingen te nemen, bijvoorbeeld door ziekte, dementie, of een ongeval. Het is bedoeld om je wensen en belangen te waarborgen op het gebied van financiën, maar op andere vlakken zoals medische zorg, en persoonlijke zaken wanneer je zelf handelingsonbekwaam bent.
- Estate/Financiële planning. Door nu bijvoorbeeld al een deel van je vermogen (belastingvrij) te schenken is er over een gedeelte van het vermogen bij overlijden geen erfbelasting meer verschuldigd. Dit is vooral raadzaam bij grote vermogens waarin bij overlijden afgerekend moet worden tegen het hoogste erfbelastingtarief. Zit het vermogen voornamelijk in stenen, dan kan gedacht worden aan een schenking onder schuldigerkenning.
- Denk eens na over het afsluiten van een levensverzekering. Een levensverzekering kan helpen om (grote) kosten te dekken na het overlijden.
- Laat een testament opstellen en laat deze tussentijds ook beoordelen of deze nog recht doet aan de huidige situatie. Na verloop van jaren treden er altijd wijzigingen op ten opzicht van jaren terug. Zorg er dus voor dat het testament up to date blijft.
- Het opstellen van een testament is helemaal van groot belang in het geval partners bijvoorbeeld ongehuwd samen wonen.
En wat zijn dan zaken die je geregeld wil hebben in een testament. Denk dan bijvoorbeeld aan:
Het verdelen van de nalatenschap. Wie krijgt welk deel van je bezittingen?
Maar denk ook aan het aanwijzen of juist uitsluiten van specifieke personen als erfgenamen. Je hoeft niet persé personen aan te wijzen, je kan bijvoorbeeld ook een goed doel benoemen als erfgenaam. Het is in iedergeval van belang om een executeur te benoemen in je testament. Dat is iemand die ter zijner tijd de nalatenschap kan af wikkelen. Ook kun je bepalen wie er voor minderjarige kinderen zorgt als beide ouders overlijden. Kortom naar wie gaat de voogdij?
Naast het aanwijzen van personen kun je ook bepaalde bezittingen (zoals een huis, geldbedrag of sieraden) in de vorm van legaten toekennen aan specifieke personen.
Je kunt regelingen treffen om de erfbelasting te minimaliseren. Dit kan bijvoorbeeld door het opnemen van een opvul- of afvullegaat. Dit wordt vaak al standaard in testamenten opgenomen om de vrijstellingen bij iedere erfgenaam zo goed mogelijk te benutten.
Wil je voorkomen dat een erfenis bij een (ex-)partner terechtkomt? Zorg er dan voor dat alle erfgenamen worden “beschermd”.
Er zijn regelingen voor zakelijke belangen om die zorgen voor de bescherming van je bedrijf en/of aandelen.
Daarnaast is een tweetrapsmaking een speciale clausule die je in je testament kunt laten opnemen om te bepalen wat er met je nalatenschap gebeurt als de eerste erfgenaam overlijdt. Het idee is dat je niet alleen de eerste, maar ook de tweede bestemming van je vermogen vastlegt. Je zou kunnen zeggen dat je als het ware 'over je graf heen regeert'.
Het regelen van schenkingen en erfenissen is een belangrijk onderdeel van financiële planning. Door tijdig en strategisch na te denken over de overdracht van vermogen, kun je niet alleen belasting besparen, maar ook zorgen voor gemoedsrust voor jezelf en je nabestaanden. Of je nu kiest voor schenkingen tijdens je leven, het opstellen van een gedetailleerd testament, of het benutten van fiscale regelingen zoals het opvullegaat, elke stap draagt bij aan een zorgeloze toekomst. Raadpleeg onze adviseur Fokko om ervoor te zorgen dat je plannen juridisch en fiscaal optimaal zijn. Zo kun je met een gerust hart genieten van het heden, wetende dat de toekomst goed is geregeld.
