Vanaf volgend jaar gaat de Belastingdienst scherper controleren op schijnzelfstandigheid bij zzp'ers. Dit zorgt voor veel onrust in ondernemend Nederland. Er worden 80 extra belastingcontroleurs extra aangenomen voor de controles. Niet bij elke opdrachtgever zal vanaf 1 januari een controle gestart worden. Het is de verwachting dat de focus zal liggen op sectoren waar het risico het grootst is, zoals zorg, onderwijs, bouw en intermediairs.
Maar let op! De Belastingdienst kan met terugwerkende kracht (maximaal 5 jaar) bepalen dat een zzp'er in loondienst had gemoeten. Met als gevolg dat er achteraf nog premies werknemersverzekeringen en inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet opgelegd worden. Dit bedraagt circa 20% van de betaalde vergoeding. Daarnaast wordt in een aantal gevallen ook de loonheffingen nog verhaald, waarbij in extreme gevallen wordt gesteld dat de betaalde vergoeding het nettoloon is geweest. Daarmee wordt de inhuur dan per saldo twee keer zo duur. Wat veel mensen echter vergeten is dat ook pensioenfondsen met terugwerkende kracht de premies kunnen verhalen. Daarnaast kan het ook zijn dat de CAO onjuist is toegepast met alle mogelijke nabetalingen van dien.
"Daarmee wordt de inhuur dan per saldo twee keer zo duur."
De aard van de overeenkomst wordt beoordeeld op basis van alle omstandigheden van het geval. De Belastingdienst toetst aan onder andere de volgende criteria of er sprake is van een arbeidsrelatie die als arbeidsovereenkomst moet worden gezien:
- Kan de opdrachtgever leiding en toezicht uitoefenen op de zzp'er? Alleen het recht om aanwijzingen te kunnen geven kan al voldoende zijn om een gezagsverhouding aan te nemen. Als de werkzaamheden eenvoudig van aard zijn wordt al snel een gezagsverhouding aangenomen.
- Wordt er gewerkt op basis van uren x tarief?
- Worden de werkzaamheden die de zzp'er uitvoert binnen de organisatie van de opdrachtgever ook verricht door werknemers in loondienst?
- Vormen de werkzaamheden die de zzp'er verricht een wezenlijk onderdeel van de bedrijfsvoering van de opdrachtgever? Dan is eerder sprake van gezag. Uit de rechtspraak komt naar voren dat het moeilijk voorstelbaar is dat er geen sprake is van gezag bij werkzaamheden die tot de kernactiviteiten van een organisatie horen. Vaak zijn de werkzaamheden die de zzp'er verricht dan ook structureel ingebed in de bedrijfsvoering van de opdrachtgever.
- Hoe langer een zzp'er werkzaam is voor de opdrachtgever des te meer kans dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Belangrijk is om een duidelijke projectomschrijving te formuleren en een helder eindresultaat.
Dit is slechts een greep van criteria uit de zogenoemde ‘omstandighedencatalogus’ die de Belastingdienst hanteert.
Hieronder vind je nog een aantal tips voor jouw organisatie om schijnzelfstandigheid te voorkomen bij de zzp'er:
- Laat de zzp'er zelf factureren.
- Betaal pas nadat de zzp'er heeft gewerkt en laat de zzp'er verantwoordelijk en aansprakelijk zijn voor de uitvoering en kwaliteit van de werkzaamheden.
- Bied de zzp'er ruimte om ondernemer te zijn en leg hem geen overbodige verplichtingen op.
- Laat de feitelijke uitvoering van de werkzaamheden aansluiten bij de papieren werkelijkheid.
Als overduidelijk is dat in feite sprake is van een arbeidsovereenkomst, is het verstandig om hier niet langer mee door te gaan. Als alternatief kun je de arbeidskracht in dienst nemen of hem inhuren via een uitzendbureau. Op die manier blijft de arbeidskracht behouden voor jouw onderneming.
Besef wel dat hier een ander prijskaartje aan zal hangen. En bovendien is het de vraag of de zzp'er op die manier verder wil gaan. Van belang is om zowel de fiscale gevolgen in beeld te hebben, evenals de arbeidsrechtelijke aspecten en het pensioen.
Conclusie: Werkt jouw organisatie samen met zzp'ers? Dan is nu het moment om die arbeidsrelatie kritisch tegen het licht te houden. Beoordeel of het mogelijk is om hiermee na 1 januari door te gaan of dat er wijzigingen moeten plaatsvinden.
Twijfel niet om mij of één van mijn collega’s van de afdeling HR en Salaris in te schakelen om met je mee te denken. Daar zijn we voor! We kunnen bijvoorbeeld een bruto-netto- of een loonkostenoverzicht voor je opstellen. Als jij straks maar weet waar je aan toe bent. Daar gaat het onderaan de streep om.
Bertus de Velde
Sr. HR en Salaris adviseur
06 - 39 51 79 73
b.develde@krcvanelderen.nl
Wil je weten wat de afdeling hr en salarisadministratie verder voor je kan betekenen? Klik dan hier.